2.Verschillende types en soorten
BMX is een zogenaamde extreme sport (ook wel "X-treme sport"). Het heeft zijn roots in ………………waar men met de fiets over de zanderige en heuvelige terreinen van de ………………reed.
Deze sport is op korte termijn zeer populair geworden en bestaat reeds uit 3 disciplines met 3 verschillende types fietsen.
a) cross op …………………of "dirt":
b) op………………….., bij iedere heuvel een sprong met bijbehorende stunt of "trick
c) op …………….of "street":
street: stunts uitvoeren op straat door te "grinden" (de fiets balanceren op het opstakel) of te springen over ballustrades, verkeersremmers of andere obstakels.
flatland: bij deze discipline met tevens de kleinste fiets uit deze reeks voert men ingewikkelde tricks uit op een verharde ondergrond, vaak doet men dit ter plaatse.
Eenwieler
Een eenwieler is een rijwiel met slechts een wiel, waarbij de ………….direct verbonden is met het ……………….(doortrapper ipv vrijloop). Het is een misvatting dat je deze voornamelijk in het circus ziet. 
Er zijn diverse types:
muni (bergeenwieler)
trial (obstakels nemen)
free style (voor kunstjes)
giraffe (hoge eenwieler met kettingaandrijving)
ultimate wheel (de simpelste uitvoering: wiel zonder frame en zadel)
impossible wheel (wiel waarbij de as is verlengd: je rolt het en je springt erop)
Big Wheels (groter dan 40" of zo, meer voor parades)
Coker (met 36" luchtband)
kangeroe (pedalen naast elkaar)
Ecsentric (as niet in het midden van het wiel)
multi-eenwieler (meer dan één wiel tegen elkaar, zoals tandwieleffect; er komt slechts één wiel in aanraking met de grond
Ligfiets
Een ligfiets is een bijzondere, en nog steeds vrij zeldzame, uitvoering van een fiets. Kenmerkend is de…………………, waardoor er geen ruimte voor ……………onder de zitting overblijft. Bijna alle ligfietsen hebben geen………………., maar een zitschaal of kuip, die ook de rug ondersteunt.
De trappers bevinden zich ongeveer op dezelfde hoogte als het zadel, en wel op ongeveer een beenlengte ervoor.
Ligfiets huren
Een Lowracer
Nu zijn er twee mogelijkheden voor de aandrijving:
Achterwielaandrijving met een lange ketting, of met een cardanas (komt nauwelijks voor). Het voorwiel is bestuurbaar.
Voorwielaandrijving met een korte ketting. Sturen is mogelijk dankzij een speciaal scharnier, ongeveer in het midden van het frame, het zogeheten kantelknikmechanisme. Dit type is vooral door Flevobike doorontwikkeld, gebaseerd op de Charming Chair fiets van Wim van Wijnen. Ze worden nu gebouwd door Tempelman. Dit type fiets vergt de meeste oefening. Een ander mechanisme is de torderende ketting langs het balhoofd met een normale voorvork.
De ligfiets heeft als voordelen de lage luchtweerstand en de comfortabele zit. Nadelen zijn de minder gemakkelijke opstap en een slechtere wendbaarheid (met name bij de fietsen met een onderstuur of een zeer lage zithoogte). Ligfietsen met voorwielaandrijving hebben bovendien minder grip bij steile hellingen.
Sinner Record met 20 inch wiel voor en 26 inch achterLigfietsen kennen veel verschillen in wielmaten. Veel ligfietsen hebben een klein voorwiel en een groter achterwiel. Een combinatie die veel voorkomt is 20 inch voor en 28 inch achter. Maar ook 20"/26" komt voor. Daarnaast bestaan er hoge ligfietsen met twee 26" wielen. Ook 20"/20" is een populair type.
Ook de afstand tussen voor- en achterwiel kan verschillen. Bij een korte wielbasis is de fiets erg wendbaar, wat in de stad voordelen heeft. Maar voor lange afstanden is het stuurgedrag nogal nerveus. Bij een lange wielbasis is de fiets wat minder wendbaar, maar stuurt hij rustiger.
De zogenaamde lowracers of semi-lowracers beginnen tamelijk populair te worden onder ligfietsers. De fietser zit dichter bij de grond dan bij andere types. Hierdoor is de luchtweerstand bijzonder laag. Dit type ligfiets heeft, samen met bepaalde velomobielen, het meeste voordeel boven gewone racefietsen. Andere ligfietsen hebben een minder gunstige luchtweerstand; dat zijn meer toerfietsen.
Er zijn verschillende merken ligfietsen te koop. Ligfietsen worden niet door grote fabrieken gemaakt, maar door kleine werkplaatsen. Deze kleinschaligheid heeft duidelijk invloed op de prijs. Daar staat tegenover dat veel ligfietsbouwers nogal gedreven zijn
Roeifiets
Velomobiel
Een andere ontwikkeling vormen de zogenaamde velomobielen. Een soort ………………fietsen. De Verhees Alleweder was de eerste in zijn soort. Deze wordt nog steeds gebouwd maar nu door Alligt. Hij was ontworpen door onder anderen Ymte Sybrandy, die later met anderen voor zichzelf begonnen is. Dat bedrijf heet Velomobiel.nl. Ze bouwen de Quest en de Mango. Flevobike heeft sindskort de Versatile op de markt gebracht. Er zijn ook buitenlandse bedrijven die dergelijke velomobielen bouwen.
De internationale beweging die ligfietsen en andere Human Powered Vehicles stimuleert heet de IHPVA.
Racefiets
Een racefiets is een fiets die is geoptimaliseerd voor gebruik in………………………….
Soorten
In grote lijnen zijn er 3 varianten:
……....................................……………..
…………….............…….. of ......................................
……………....................................
……………........…….hebben geen remmen en versnellingsapparaten en zijn voorzien van een vast tandwiel op de achternaaf. Tussen racefietsen voor gebruik in wegwedstrijden bestaan wel kleine verschillen, indien de fiets is geoptimaliseerd voor criteriums of klassiekers. Crossfietsen (niet te verwarren met mountainbikes of BMX fietsen) worden gebruikt in ……………..en hebben andere………….., iets bredere banden met …………..profiel en een wat …………frame.
Reglementen
De UCI, …………………………….., bepaalt in grote lijnen hoe een racefiets eruit moet zien. Dat werd noodzakelijk nadat de eerste gestroomlijnde fietsen in de jaren dertig gebruikt werden. Zo werden toevoegingen aan de fiets om de stroomlijn te verbeteren verboden.
In 1984 verbeterde……………………., op een voor die tijd revolutionaire fiets met dichte wielen en ossenkopstuur, het uurrecord van Eddy Merckx.
Aan de vorm van de fiets is sinds 1880 weinig veranderd. Aan de ………………….en …………………..des te meer. Heel lang werden racefietsen van …………..gemaakt. Weliswaar uit wat hoogwaardiger legeringen, waar lichtere frames mee te bouwen zijn. ……………….als materiaal is al langer beschikbaar, maar door eigen beperkingen duurde het lang voordat het populair werd. De doorbraak van lichte aluminiumframes is sinds 10 jaar een feit. De beperkingen heeft men omzeild door aluminiumframes anders te bouwen dan de klassieke stalen kaders: zo is de ……………………veel groter gemaakt. Naast aluminium zijn ……………en……………..ook aan een gestage opmars bezig.
……………… ……………….. …………….
Tandem
De tandem is een speciale fiets die is ontworpen om door twee of meer personen te worden voortbewogen.
Een van de eerste tandems was de ……………………..uit 1884. Dit was een zogeheten sociable; de beide berijders zaten ……………..elkaar. De aandrijving geschiedde door middel van een trapplank en stangen; vergelijkbaar met de aandrijving van een spinnewiel. Op de moderne tandems zitten de berijders echter meestal …………….elkaar. Zij drijven samen de ketting aan, waarbij de pedalen zijn gekoppeld met ……………….ketting. Ook constructies met onafhankelijke aandrijving komen echter voor.
De tandem heeft als groot voordeel dat de ……………………..en de frontale ………………… vrijwel gelijk zijn aan die van een fiets met één berijder, terwijl de beschikbare aandrijfkracht ongeveer wordt………………. Ook is het gewicht ………….dan van twee afzonderlijke fietsen. Hierdoor zijn op een tandem hoge …………….mogelijk, en vergen lange afstanden minder uithoudingsvermogen. Daarnaast zijn tandems zeer geschikt voor fietstochten met een persoon die visueel …………………..is.
Aanvankelijk werden tandems gebouwd door twee frames van gewone fietsen aan elkaar te lassen om een tweepersoons fiets te vormen. Tegenwoordig is de techniek verbeterd, en worden tandems speciaal ontworpen. Doorgaans zijn ze voorzien van…………….. Omdat het frame veel langer is dan dat van een gewone fiets, dient bij ontwerp en bouw aandacht te worden besteed aan voldoende ……………..van de constructie.
Er bestaan ook tweewielige tandems voor meer dan twee personen; modellen voor drie, vier, of zelfs vijf tot acht berijders komen voor.
Moutainbike
Een moutainbike is een fiets die gebruikt wordt voor…………………... Het frame is compact. De banden zijn ……………dan een veldritfiets. Men maakt bij deze fietsen gebruik van een …………….stuur met kort opstaande…………….
De tourfiets
.jpg)
BMX is een zogenaamde extreme sport (ook wel "X-treme sport"). Het heeft zijn roots in ………………waar men met de fiets over de zanderige en heuvelige terreinen van de ………………reed.
Deze sport is op korte termijn zeer populair geworden en bestaat reeds uit 3 disciplines met 3 verschillende types fietsen.
a) cross op …………………of "dirt":
b) op………………….., bij iedere heuvel een sprong met bijbehorende stunt of "trick
c) op …………….of "street":
street: stunts uitvoeren op straat door te "grinden" (de fiets balanceren op het opstakel) of te springen over ballustrades, verkeersremmers of andere obstakels.
flatland: bij deze discipline met tevens de kleinste fiets uit deze reeks voert men ingewikkelde tricks uit op een verharde ondergrond, vaak doet men dit ter plaatse.
Eenwieler
Een eenwieler is een rijwiel met slechts een wiel, waarbij de ………….direct verbonden is met het ……………….(doortrapper ipv vrijloop). Het is een misvatting dat je deze voornamelijk in het circus ziet.
Er zijn diverse types:
muni (bergeenwieler)
trial (obstakels nemen)
free style (voor kunstjes)
giraffe (hoge eenwieler met kettingaandrijving)
ultimate wheel (de simpelste uitvoering: wiel zonder frame en zadel)
impossible wheel (wiel waarbij de as is verlengd: je rolt het en je springt erop)
Big Wheels (groter dan 40" of zo, meer voor parades)
Coker (met 36" luchtband)
kangeroe (pedalen naast elkaar)
Ecsentric (as niet in het midden van het wiel)
multi-eenwieler (meer dan één wiel tegen elkaar, zoals tandwieleffect; er komt slechts één wiel in aanraking met de grond
Ligfiets
Een ligfiets is een bijzondere, en nog steeds vrij zeldzame, uitvoering van een fiets. Kenmerkend is de…………………, waardoor er geen ruimte voor ……………onder de zitting overblijft. Bijna alle ligfietsen hebben geen………………., maar een zitschaal of kuip, die ook de rug ondersteunt.
De trappers bevinden zich ongeveer op dezelfde hoogte als het zadel, en wel op ongeveer een beenlengte ervoor.
Ligfiets huren
Een Lowracer
Nu zijn er twee mogelijkheden voor de aandrijving:
Achterwielaandrijving met een lange ketting, of met een cardanas (komt nauwelijks voor). Het voorwiel is bestuurbaar.
Voorwielaandrijving met een korte ketting. Sturen is mogelijk dankzij een speciaal scharnier, ongeveer in het midden van het frame, het zogeheten kantelknikmechanisme. Dit type is vooral door Flevobike doorontwikkeld, gebaseerd op de Charming Chair fiets van Wim van Wijnen. Ze worden nu gebouwd door Tempelman. Dit type fiets vergt de meeste oefening. Een ander mechanisme is de torderende ketting langs het balhoofd met een normale voorvork.
De ligfiets heeft als voordelen de lage luchtweerstand en de comfortabele zit. Nadelen zijn de minder gemakkelijke opstap en een slechtere wendbaarheid (met name bij de fietsen met een onderstuur of een zeer lage zithoogte). Ligfietsen met voorwielaandrijving hebben bovendien minder grip bij steile hellingen.
Sinner Record met 20 inch wiel voor en 26 inch achterLigfietsen kennen veel verschillen in wielmaten. Veel ligfietsen hebben een klein voorwiel en een groter achterwiel. Een combinatie die veel voorkomt is 20 inch voor en 28 inch achter. Maar ook 20"/26" komt voor. Daarnaast bestaan er hoge ligfietsen met twee 26" wielen. Ook 20"/20" is een populair type.
Ook de afstand tussen voor- en achterwiel kan verschillen. Bij een korte wielbasis is de fiets erg wendbaar, wat in de stad voordelen heeft. Maar voor lange afstanden is het stuurgedrag nogal nerveus. Bij een lange wielbasis is de fiets wat minder wendbaar, maar stuurt hij rustiger.
De zogenaamde lowracers of semi-lowracers beginnen tamelijk populair te worden onder ligfietsers. De fietser zit dichter bij de grond dan bij andere types. Hierdoor is de luchtweerstand bijzonder laag. Dit type ligfiets heeft, samen met bepaalde velomobielen, het meeste voordeel boven gewone racefietsen. Andere ligfietsen hebben een minder gunstige luchtweerstand; dat zijn meer toerfietsen.
Er zijn verschillende merken ligfietsen te koop. Ligfietsen worden niet door grote fabrieken gemaakt, maar door kleine werkplaatsen. Deze kleinschaligheid heeft duidelijk invloed op de prijs. Daar staat tegenover dat veel ligfietsbouwers nogal gedreven zijn
Roeifiets
Een bijzondere ligfiets is de roeifiets. Deze heeft geen ……………….rond worden bewogen, maar de fiets wordt aangedreven door een ………………….van de fietser. In Middelburg is de werkplaats van de belangrijkste bouwer Thijs. Zijn roeifietsen hebben geen………………., maar een "snek", een soort rvs kabel. Thijs brengt ook fietsen met een Continu Variabele Transmissie op de markt.
Velomobiel
Een andere ontwikkeling vormen de zogenaamde velomobielen. Een soort ………………fietsen. De Verhees Alleweder was de eerste in zijn soort. Deze wordt nog steeds gebouwd maar nu door Alligt. Hij was ontworpen door onder anderen Ymte Sybrandy, die later met anderen voor zichzelf begonnen is. Dat bedrijf heet Velomobiel.nl. Ze bouwen de Quest en de Mango. Flevobike heeft sindskort de Versatile op de markt gebracht. Er zijn ook buitenlandse bedrijven die dergelijke velomobielen bouwen.
De internationale beweging die ligfietsen en andere Human Powered Vehicles stimuleert heet de IHPVA.
Racefiets
Een racefiets is een fiets die is geoptimaliseerd voor gebruik in………………………….
Soorten
In grote lijnen zijn er 3 varianten:
……....................................……………..
…………….............…….. of ......................................
……………....................................
……………........…….hebben geen remmen en versnellingsapparaten en zijn voorzien van een vast tandwiel op de achternaaf. Tussen racefietsen voor gebruik in wegwedstrijden bestaan wel kleine verschillen, indien de fiets is geoptimaliseerd voor criteriums of klassiekers. Crossfietsen (niet te verwarren met mountainbikes of BMX fietsen) worden gebruikt in ……………..en hebben andere………….., iets bredere banden met …………..profiel en een wat …………frame.
Reglementen
De UCI, …………………………….., bepaalt in grote lijnen hoe een racefiets eruit moet zien. Dat werd noodzakelijk nadat de eerste gestroomlijnde fietsen in de jaren dertig gebruikt werden. Zo werden toevoegingen aan de fiets om de stroomlijn te verbeteren verboden.
In 1984 verbeterde……………………., op een voor die tijd revolutionaire fiets met dichte wielen en ossenkopstuur, het uurrecord van Eddy Merckx.
De ……………wielen zijn lang onderwerp van debat geweest, maar werden aanvankelijk getolereerd, omdat het hier niet ging om een toevoeging, maar omdat de wielen door hun eigen constructie (gelijmde kunststofplaat) …………………..waren. Enkele jaren geleden besloot de UCI de dichte wielen alsnog te verbieden voor recordpogingen. In tijdritten blijven ze wel toegestaan.
Ontwikkelingen
Ontwikkelingen
Aan de vorm van de fiets is sinds 1880 weinig veranderd. Aan de ………………….en …………………..des te meer. Heel lang werden racefietsen van …………..gemaakt. Weliswaar uit wat hoogwaardiger legeringen, waar lichtere frames mee te bouwen zijn. ……………….als materiaal is al langer beschikbaar, maar door eigen beperkingen duurde het lang voordat het populair werd. De doorbraak van lichte aluminiumframes is sinds 10 jaar een feit. De beperkingen heeft men omzeild door aluminiumframes anders te bouwen dan de klassieke stalen kaders: zo is de ……………………veel groter gemaakt. Naast aluminium zijn ……………en……………..ook aan een gestage opmars bezig.
……………… ……………….. …………….
Tandem
De tandem is een speciale fiets die is ontworpen om door twee of meer personen te worden voortbewogen.
Een van de eerste tandems was de ……………………..uit 1884. Dit was een zogeheten sociable; de beide berijders zaten ……………..elkaar. De aandrijving geschiedde door middel van een trapplank en stangen; vergelijkbaar met de aandrijving van een spinnewiel. Op de moderne tandems zitten de berijders echter meestal …………….elkaar. Zij drijven samen de ketting aan, waarbij de pedalen zijn gekoppeld met ……………….ketting. Ook constructies met onafhankelijke aandrijving komen echter voor.
De tandem heeft als groot voordeel dat de ……………………..en de frontale ………………… vrijwel gelijk zijn aan die van een fiets met één berijder, terwijl de beschikbare aandrijfkracht ongeveer wordt………………. Ook is het gewicht ………….dan van twee afzonderlijke fietsen. Hierdoor zijn op een tandem hoge …………….mogelijk, en vergen lange afstanden minder uithoudingsvermogen. Daarnaast zijn tandems zeer geschikt voor fietstochten met een persoon die visueel …………………..is.
Aanvankelijk werden tandems gebouwd door twee frames van gewone fietsen aan elkaar te lassen om een tweepersoons fiets te vormen. Tegenwoordig is de techniek verbeterd, en worden tandems speciaal ontworpen. Doorgaans zijn ze voorzien van…………….. Omdat het frame veel langer is dan dat van een gewone fiets, dient bij ontwerp en bouw aandacht te worden besteed aan voldoende ……………..van de constructie.
Er bestaan ook tweewielige tandems voor meer dan twee personen; modellen voor drie, vier, of zelfs vijf tot acht berijders komen voor.
Ook bestaan er vierwielige tandems waarop de berijders naast elkaar zitten. Zeer afwijkend is een driewielige tandem waarop ……………….fietsers kunnen plaatsnemen rondom een centraal opgestelde aandrijfas, de door Eric Staller ontworpen ……………………
Moutainbike
Een moutainbike is een fiets die gebruikt wordt voor…………………... Het frame is compact. De banden zijn ……………dan een veldritfiets. Men maakt bij deze fietsen gebruik van een …………….stuur met kort opstaande…………….
De tourfiets
De vouwfiets
De randonneurfiets
